Program profilaktyczny przeciwdziałania uzależnieniom i narkomanii.
Jak rozmawiać z dzieckiem ?
Wielu rodziców ma poważne opory przed taką rozmową, gdyż stawia sobie pytania:, „Po co rozbudzać ciekawość?”, „Gdy będę z nim/z nią rozmawiać o tych problemach, tylko spowoduję jego zainteresowanie”. Lecz w dzisiejszych czasach niemożliwe jest odizolowanie dziecka od pewnych sytuacji, wcześniej czy później dowie się, po co ludzie zażywają narkotyki, środki odurzające i czym one są.
Z dzieckiem można rozmawiać o środkach odurzających, o ryzyku i skutkach sięgnięcia po nie. NALEŻY TO PRZEPROWADZIĆ W ODPOWIEDNI SPOSÓB. Grożenie, straszenie, wygłaszanie kazań na nic się nie zda, gdyż „dziecko staje się głuche”. O wiele skuteczniejsze stają się pogadanki, rozmowy przy okazji wspólnego oglądania filmów, „Wiadomości”, przeczytanego artykułu w czasopiśmie. Nie powinien to być monolog opiekuna, lecz dyskusja z dzieckiem poprzedzona pytaniem, „Co o tym sadzisz?”, „Jakie jest twoje zdanie na ten temat?”.
Na temat uzależnień można rozmawiać już z pięcioletnim dzieckiem. Okazją do rozmów, może być sytuacja, gdy dziecko musi przyjmować lekarstwa, wówczas nie mówi się o heroinie czy kokainie, ale o tabletkach, które zażywa się wtedy, gdy przepisze je lekarz, a podaje je ojciec lub matka. Leki są bezpieczne pod warunkiem, ze brane są pod kontrolą, w odpowiedniej dawce i czasie. Jedna tabletka może wyeliminować ból zęba, lecz gdy ktoś łyka coraz większą liczbę tabletek, zamiast skorzystać z porady lekarza, może zniszczyć swoją wątrobę.
W trakcie rozmowy należy dawać dużo przykładów i wykorzystywać porównania. O uzależnieniu można rozmawiać przy jedzeniu deseru.
Przykład zagajenia dyskusji:
-Jeżeli zjem lody czekoladowe i one mi bardzo zasmakują, to co się stanie ?
-Będziesz prosić o dodatkową porcję.
-A co się stanie, gdy zjem sześć lodów? I jeszcze przed zjedzeniem obiadu?
-Możesz zwymiotować i nie będziesz mieć apetytu na obiad.
- No właśnie. A jeżeli będę jadł tylko lody, nie będę musiał jeść obiadu …
- To nie będziesz miał siły, żeby się bawić.
Na tym polega uzależnienie. Coś na początku się podoba, potem chce się to mieć częściej, aż staje się niezdrowe. Człowiek nie ma siły na zabawę i swoje zainteresowania. Zaczyna tracić ochotę na wykonanie czegokolwiek.
Podobnie można wytłumaczyć, dlaczego narkotyki nie są sposobem na rozwiazywanie problemów.
-To tak, jakbym ja za ciebie odrabiała wszystkie zadania z matematyki. Na początku na pewno by ci się to podobało, jednak ty sam nigdy byś się nie nauczył niczego, a z klasówek i prac pisemnych otrzymywałbyś jedynki. Albo, gdyby mama codziennie cię ubierała, to nigdy byś nie wiedział, jak to samodzielnie zrobić. Byłoby to dla ciebie bardzo wygodne, lecz gdybyś wyjechał na kolonie, to miałbyś wiele problemów z samodzielnym ubraniem i dopasowaniem odzieży do pogody. Człowiek powinien sam rozwiązywać problemy, a narkotyki tylko to osłabiają.
Dla małego dziecka poważne rozmowy z rodzicem czy opiekunem są dużą przyjemnością. Słucha zazwyczaj z uwagą, nie przerywa, aby wtrącić „swoje zdanie” i rzadko poddaje przedstawione fakty w wątpliwość.
Profilaktyka uzależnień opiera się na przekazywaniu dziecku pewnej wiedzy dotyczącej ryzyka związanego z braniem narkotyków i nauczeniem różnych umiejętności (rozwiazywania problemów krytycznego myślenia czy znajdowania radości i przyjemności w życiu w naturalny sposób). Wszystkich wymienionych umiejętności dziecko powinno nauczyć się w domu, lecz nie w trakcie godzinnej pogadanki, ale w wieloletnim wychowywaniu i dawaniu rodzicielskich przykładów.
Nieskuteczne są jednorazowe akcje przeprowadzane przez rodzica po przybyciu z wywiadówki, które kończą się uświadamianiem i ostrzeganiem, po czym opiekun zasiada w fotelu z butelką piwa lub papierosem, w błogim nastroju dobrze spełnionego obowiązku. Rozmowy na temat środków odurzających wymagają spokoju i taktu (bez moralizowania, ataków) i konsekwencji, (jeżeli mówię, że coś szkodzi, to sam/sama tego nie używam, nie zmieniam zdania w zależności od okoliczności.
Poglądy rodziców na temat środków odurzających są dla dziecka puntem odniesienia. Jeżeli nastolatek mówi, że się nie zgadza z opinią opiekunów, to jednak ich jasne stanowisko w różnych sprawach daje mu poczucie bezpieczeństwa i zakotwiczenia, gdyż wie, „ czego ma się trzymać”.
WAŻNE JEST, ABY RODZICE STOSOWALI SIĘ DO GŁOSZONYCH PRZEZ SIEBIE ZASAD. Dziecko nie uwierzy ojcu, który po pracy relaksuje się przy „pomocy alkoholu”, bo alkohol może szkodzić, a są inne sposoby radzenia sobie z napięciem.
Pamiętajcie rodzice, że jesteście dla swojego dziecka wzorem, obserwując Was, uczy się co robić w trudnych sytuacjach i jak podchodzić do swoich problemów.
Dzieci 10-12 letnie
Nie są to już „cudowne”, zapatrzone w rodziców dzieci, lecz coraz bardziej zainteresowane światem „prawie nastolatki”.
Co robić i jak postępować :
Ćwicz z dzieckiem odmawianie, wspólnie znajdźcie sposoby skutecznego mówienia „nie „ w sytuacjach częstowania alkoholem, papierosami.
Zwróć uwagę na korzyści, jakie mogą płynąć z odmawiania ( np. zaznaczenie własnego stanowiska, siły, utrzymanie zdrowia).
Daj przykład. Unikaj nadużywania leków i alkoholu.
Zachęcaj dziecko do rozwiazywania własnych zainteresowań. Wspieraj je w poszukiwaniu własnego hobby.
Rozmawiaj o jego kolegach i koleżankach. O potrzebie bycia akceptowanym w grupie i różnych sposobach zyskiwania popularności, zastanówcie się, które z nich są dobre?, które niebezpieczne dla zdrowia i życia ?.
Porozmawiaj z nim ośrodkach odurzających. Mów tylko o faktach, nie koloryzuj.
Rozmawiaj z dzieckiem na temat różnych sposobów, w jaki może być skłaniane do wzięcia narkotyków (reklama w Internecie, namawiane przez rówieśników). Możecie wspólnie odgrywać scenki, w których dziecko uczy się odmawiać lub samo wyperswadowuje koleżance chęć sięgnięcia po narkotyki.
Zwróć uwagę na szczególne niebezpieczeństwo związane z wpływem narkotyków na organizm młodego człowieka.
PAMIĘTAJ RODZICU:
> aby dziecku okazywać ciepło ;
> doceniać jego starania, chwalić za włożony wysiłek, a nie tylko za osiągnięty efekt
> słuchać tego, co mówi ono między wierszami ;
> nie lekceważyć jego problemów ;
> krytykuj zachowanie, nie swoje dziecko;
> nie stawiaj wygórowanych wymagań;
> umacniaj wiarę dziecka w siebie
> ucz podstawowych wartości
Lider ds. przeciwdziałania narkomanii Beata Czechowska - Siudak
LIST RZECZNIKA PRAW DZIECKA
Źródło: www.brpd.gov.pl
Zapoznaj się z treścią listu.
|